Blog aplikacji Polskie Góry  

Na moim blogu obejrzysz setki zdjęć panoram górskich z opisami, a także poznasz wiele ciekawych pojęć, takich jak: undulacja, refrakcja, deniwelacja, deklinacja, inklinacja, analema, paralaksa, aberracja, dystorsja. Zbyt skomplikowane? To dowiesz się np. dlaczego o wschodzie i zachodzie słońce jest czerwone oraz dlaczego lepiej nie stawać z boku na zdjęciu grupowym. Na dole ekranu znajduje się spis treści wszystkich wpisów na blogu. Zapraszam :-)

^/\^ Robert Celiński, autor aplikacji Polskie Góry ^/\^

16 grudnia 2017 - Jak odległe góry możemy zobaczyć z terytorium Polski?

Nie jestem zapalonym obserwatorem dalekich gór. Nie posiadam sokolego wzroku, długiego obiektywu w aparacie (zdjęcia robię komórką) i wolę biegać po górach niż wychodzić zimną nocą na jakiś szczyt w ciepłych ciuchach i targać ze sobą ciężki sprzęt fotograficzny. Są jednak ludzie, którzy tak właśnie robią, a ja jako twórca aplikacji Polskie Góry czuję się zobowiązany, żeby przybliżyć ten temat. Zastanawialiście się kiedyś, jak odległe góry da się zobaczyć z terytorium Polski? Pasjonują się tym dalecy obserwatorzy, którzy rozpisują się na ten temat na forum i stronie dalekieobserwacje.eu.

Podstawowym założeniem dalekich obserwacji jest fotografowanie z obiektów naturalnych (np. szczytów górskich, wzgórz) oraz antropogenicznych (hałdy kopalniane, wysokie budynki, kominy, wieże obserwacyjne). Nie mogą być to natomiast zdjęcia wykonane z powietrza (samoloty, drony).

Możliwości obserwacyjne zależą od wielu czynników, takich jak pora dnia, pora roku, albedo (pokrywa śnieżna odbija światło, dzięki czemu góra jest lepiej widoczna), wilgotność i zanieczyszczenie powietrza, wiatr ograniczający dwa wyżej wymienione czynniki, temperatura i jej różnice na różnych poziomach atmosfery na drodze obserwacji, które często wpływają na występowanie refrakcji atmosferycznej, powodując optyczne wyniesienie odległych szczytów, co jest bardzo korzystne dla fotografującego. Linia obserwacji nie jest prosta, tylko idzie po łuku, zaginając się tak, że można spojrzeć dalej za horyzont, a przeszkody na drodze obserwacji wydają się niższe. Więcej na ten temat można przeczytać w poniższym wpisie na temat refrakcji, kiedy tłumaczyłem między innymi, dlaczego słońce o wschodzie i zachodzie często jest czerwone.

Niedawno natknąłem się na niesamowite zdjęcia - Radosław Wierzbiński stojąc na Tarnicy w Bieszczadach uchwycił swoim aparatem Nikon D90@70-300 położoną na terytorium Rumunii górę Varful Vladeasa (1836 m n.p.m.), która jest odległa o blisko 258 km! Dotychczas jest to najdalsza obserwacja wykonana z terytorium Polski.

Analizy wykazują, że potencjalnie najdalszą obserwacją możliwą w Polsce jest Schneeberg (2076 m n.p.m.) w Alpach Styryjsko-Dolnoaustriackich, widziany z góry... Schneeberg, czyli Śnieżnika Kłodzkiego (1425 m n.p.m., tak nazywał się, kiedy te tereny należały do III Rzeszy przed 1945 rokiem). Nikomu jednak nie udało się na razie uchwycić jej widoku z odległości blisko 282 km, a byłby to nowy rekord Polski. W momencie obserwacji musiałyby być spełnione warunki atmosferyczne, które powodują lekkie wyniesienie góry. Najlepsze warunki występują w zimie w czasie inwersji, kiedy w górach jest cieplej niż w dolinach (powyższy wpis na temat refrakcji). Według aplikacji Polskie Góry Schneeberg będzie widoczny w linii prostej ze Śnieżnika dopiero z pułapu 1432 m, a wysokość wierzchołka jest o 7 m niższa. Dalecy obserwatorzy swoje żniwa fotograficzne zbierają właśnie przy prawie idealnych warunkach, przeważne zimą, kiedy refrakcja powoduje znaczące wyniesienie odległych szczytów, więc wydaje się, że uchwycenie tej góry nie powinno stanowić problemu. Zamieszczona wyżej symulacja rysunku z Tarnicy została wykonana z pułapu 1378 m (dopiero z tej wysokości widać w linii prostej Varful Vladeasa), tymczasem najwyższy szczyt polskich Bieszczadów ma tylko 1346 m, więc optyczne wyniesienie rumuńskich Karpat musiało być spore, jeżeli panu Radosławowi udało się je tak dobrze uchwycić tego dnia.

Schneeberg był już nieraz widywany ze szczytu Pradziada w Czechach (dystans przeszło 277 km), ale jest to łatwiejsza obserwacja niż ze Śnieżnika.

Wszystkie opisane wyżej szczyty są dostępne w aplikacji Polskie Góry, która określa dokładny kierunek, w którym należy skierować sprzęt fotograficzny, żeby uchwycić daleki obiekt. W bazie danych aplikacji są również dostępne inne rumuńskie szczyty, które przy dobrej pogodzie widać z Tarnicy, np. olbrzymi Pietrosul Rodnei (2303 m n.p.m.) - najwyższy szczyt w Górach Rodniańskich w Wewnętrznych Karpatach Wschodnich w Rumunii, ale też znacznie niższy Creasta Cocosului (1428 m n.p.m., Góry Gutyjskie), który swoją rumuńską nazwę tłumaczoną na "Koguci Grzebień" zawdzięcza postrzępionej grani. Jedynym szczytem w bazie danych aplikacji Polskie Góry, którego nie widać z naszego terytorium, jest Moldoveanu (2544 m n.p.m.), najwyższy szczyt Rumunii, położony w Górach Fogaraskich. Dodałem go do bazy, ponieważ jest to najwyższy szczyt Karpat poza Tatrami. Jak ktoś zdobędzie Pietrosul Rodnei, to przy dobrej na północy będzie mógł zobaczyć nasze Bieszczady i Tarnicę, a na południu właśnie Moldoveanu. Jeszcze bardziej na południe są wyższe góry Riła z najwyższym szczytem Musała (2925 m n.p.m.), ale ich oczywiście też nie zobaczymy z terenu Polski - trzeba się wybrać do Bułgarii.

Z terenu Polski nie jest możliwe uchwycenie góry odległej o 300 km, tyle też wynosi limit dystansu próby obserwacji w aplikacji Polskie Góry. Bardziej odległe szczyty są od razu eliminowane z analizy. Rekord świata został ustanowiony z Pic de Finestrelles w Pirenejach, skąd zaobserwowano Pic Gaspard w Alpach, a odległość to aż 443 km! Pireneje i Alpy wobec siebie to świetne pasma do dalekich obserwacji, ponieważ są tak ułożone, że po drodze znajduje ogromny obszar Morza Śródziemnego (wysokość 0 m n.p.m.), a więc horyzont w połowie dystansu jest maksymalnie nisko i nie powoduje zakłócenia linii obserwacji.

Mam nadzieję, że ten wpis był interesujący dla części osób. Jak pisałem na początku, nie jestem dalekim obserwatorem, a aplikacja Polskie Góry służy głównie do tego, żeby opisywać te szczyty, które widać gołym okiem, a tym samym są one widoczne na ekranie smartfona.

Wszystkie wpisy

Copyright 2015-2018
Robert Celiński, Byledobiec Anin